قالب وافل یکی از مهم‌ترین ابزار اجرای سقف وافل است که از آن به‌عنوان پایه و اساس سقف‌هایی وافل استفاده می‌شود جنس این قالب‌ها از پلاستیک می‌باشد که ابعاد و شکل‌های مشخصی دارد. از این قالب‌ها جایگزین بتن ناکارآمد می‌شود که از لحاظ اقتصادی بسیار به‌صرفه‌تر می‌باشد. همچنین این کار باعث می‌شود سازه سبک‌تر شود و در کاهش جذب انرژی لرزه‌ای هم تأثیر به سزایی می‌گذارد.
فهرست
قالب وافل چیست؟
مهم‌ترین قسمت در اجرای سقف، قالب‌های وافل هستند. سقف وافل به سقف با قالب غیر ماندگار مشهور است که منظور از قالب‌های غیر ماندگار همان قالب‌های وافل هستند. این قالب‌های وافل قطعه‌های مکعبی شکل از جنس پلاستیک هستند که در اندازه و ابعاد مختلف ساخته می‌شوند. جنس قالب‌ها از پلی‌پروپیلن است و مواد آن قابل بازیافت است. این موارد باعث کاهش قابل‌توجه قیمت سقف‌های وافل شده است.
همان‌طور که می‌بینید اسم وافل و قالب هاب سقف وافل از نام دسر و بیسکوییتی به همین نام به زبان انگلیسی می‌آید یعنی یک بیسکوییت با طرح پنجره‌ای که برای صفحه‌های مشبک و پنجره مانندی که در سقف‌ها کاربرد دارد، استفاده می‌شود.
انواع قالب وافل
همان‌طور که دیدیم قالب وافل نقش مهمی در اجرای سقف‌های وافل دارد. قالب وافل شکل و ابعاد قالب‌ها، عملکرد سقف را تعیین می‌کند. اگر بخواهیم انواع قالب‌ها را از لحاظ عملکرد تقسیم‌بندی کنیم می‌توان گفت دو نوع قالب داریم:
1_ قالب‌های یک طرفه
2_ قالب‌های دوطرفه
3_ قالب وافل قفل دار
در اصل برای پیاده‌سازی هر نوع از سقف بايد قالب مناسب استفاده كرد. در ادامه این مقاله به جزئیات بیشتری در باره این سه نوع قالب خواهیم پرداخت.
-
قالب وافل یک‌طرفه
قالب‌های یک‌طرفه برای اجرای سقف‌ها با دهانه کوتاه‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرند با این وظیفه که بار مرده و زنده را در یک راستا منتقل کنند. عملکرد سقف با قالب وافل یک‌طرفه مشابه عملکرد سقف تیرچه بلوک است با این تفاوت که از تیرچه‌های پیش‌ساخته استفاده نمی‌شود و خود قالب‌ها باعث شکل‌گیری تیرچه یا ریب می‌شوند. پیاده‌سازی به این صورت است که برخلاف سقف‌های تیرچه بلوک، تیرچه‌ها به‌صورت درجا ریخته شده که این کار باعث ایجاد اتصال گیردار می‌گردد.
نمای زیرین این نوع سقف به‌صورت مکعب‌های مستطیلی شکل است. قالب‌های سقف وافل یک‌طرفه به‌صورت قسمت های جدا از هم ساخته می‌شوند و در کارگاه باتوجه به نیاز پروژه در اندازه موردنیاز مونتاژ می‌شوند. این نوع قالب‌ها شامل یک سری قطعات پلاستیکی U شکل به همراه قطعاتی که در محل اجرا به وسیلهٔ بست‌های مخصوصی به انتهای آنها متصل می‌شوند. پس از اتصال تمام قطعات به یکدیگر یک قالب یکپارچه مکعب مستطیل شکل تشکیل می‌گردد.
قیمت قالب وافل یک‌طرفه باتوجه به پروژه‌هایی اجرایی متفاوت است. هزینه اجرای سقف با قالب‌های وافل یک‌طرفه به‌صورت مترمربع محاسبه می‌شوند. در تخمين محاسبه قيمت موارد زیادی مثل ابعاد قالب وافل، کیفیت آنها، شرایط و موقعیت پروژه و… اثرگذار هستند. علاوه بر دستمزد اجرا، قیمت حدودی خرید قالب وافل یک طرفه به ازای هر مترمربع از قیمت خرید قالب وافل یک طرفه به ازای هر مترمربع از 260 تا 270 هزار تومان تخمین زده می‌شود. قابل ذکر است که این قیمت کاملاً حدودی و تخمینی می‌باشد که باتوجه به شرایط می‌تواند کمتر یا زیادتر شود.
-
قالب وافل دوطرفه
در این نوع از قالب های دوطرفه، تیرچه ها به صورت عمود بر یکدیگر کار گذاشته می شوند و به عبارت دیگر سیستم تیر-دال می‌باشد. این سیستم برخلاف روش قبلی برای دهانه های بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمای زیرین سقف در استفاده از قالب های وافل دوطرفه به‌صورت مکعب های مربعی می‌باشد. قالب های وافل دوطرفه برخلاف حالت یک طرفه، به‌صورت یک تکه و یکپارچه ساخته می‌شوند و در این روش نیاز به مونتاژ نمی باشد.
-
قالب وافل قفل‌دار
قالب‌های وافل قفل‌دار جدیدترین و پیشرفته‌ترین نوع از قالب‌های سقف وافل می‌باشد انواع دوطرفه و یک‌طرفه آن وجود دارد. هنگام استفاده از قالب‌های ساده، برای کنار هم قراردادن قالب‌ها و جلوگیری از جابه‌جایی و لغزش آنها برای هر قالب بست‌هایی تعبیه شده که پس از جای‌گذاری قالب‌ها، به‌سهولت می‌توان قالب‌های مجاور را به همدیگر قفل کرد. در اصل با استفاده از میل‌گردهای U شکل دو قالب را کنار هم نگه می‌دارند. در نسل جدید قالب‌های وافل دوطرفه که به قالب وافل قفل‌دار مشهور هستند، در پاشنه قالب سوراخ‌هایی تعبیه شده است که به‌وسیله آچار پلاستیکی دو قالب کناری را به هم متصل می‌کند و مانع از جابه‌جایی قالب‌ها می‌شود. با استفاده از قالب سقف وافل قفل‌دار، نمای سقف کاملاً نمایان می‌شود. ایمنی و امنیت جانی کارگران هنگام راه‌رفتن روی قالب‌ها تضمین می‌شود. همچنین با اطمینان بیشتری می‌توان از روش اجرایی قوطی به شکل مشترک استفاده کرد.
ویژگی‌های قالب وافل
1_جنس قالب های وافل از پلاستیک کامپوزیت می باشد که همین امر باعث شده وزن بسیار سبکی داشته باشند که حمل آنها به وسیلة کارگران بسیار آسان تر ساخته و امکان تغییر نوع یک طرفه یا دوطرفه بودن سقف را با نحوه تغییر مونتاژ آنها فراهم می‌سازد.
2_جدایی پذیری راحت بتن ها از قالب به دلیل نوع پلاستیک به‌کاررفته در ساخت قالب‌ها، به‌گونه‌ای که بدون نیاز به چرب کردن بتوان بتن را از قالب جدا کرد.
3_قابلیت جداسازی بتن‌ها از قالب، پس از انجام عملیات بتن ریزی سقف وجود دارد که این امر باعث می‌شود قالب‌ها قابلیت استفاده مجدد در بقیه پروژه‌های ساخت‌وساز را دارا باشند.
4_ویژگی مهم دیگر قابل بازیافت بودن و قابلیت تجدیدپذیری این قالب‌ها پس از پایان رسیدن عمر مفیدشان است.
ویژگی‌های قالب وافل قفل‌دار
2_ به دلیل وجود شبکه قوی درون قالب، این نوع قالب حتی هنگام ضربه و پرت شدن به هیچ عنوان شکسته نخواهد شد.
3_ به‌خاطر همبستگی هنگام نصب باعث تشکیل نمای زیرین زییایی خواهد شد.
4_ با وجود سوراخ های در نظر گرفته شده در لبه زیرین قالب و دیوار، قالب‌ها به راحتی از همدیگر جدا می‌شوند.
5_ به دلیل وجود لبهٔ پایینی به قطر 5 سانتی‌متر، می‌توان به‌راحتی با بقیه قالب ها ترکیب کرد.
6_ حرکت نکردن و تکان نخوردن قالب ها در مرحله‌های بتن ریزی و … به دلیل اتصال محکم بین قطعات
کاربردهای قالب وافل
همان‌طور که گفته شده به دلیل سودهای فنی، اقتصادی و زیبایی‌شناسی، از این سازه در چند سال اخیر در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مهم استفاده شده است. که از نمونه‌های داخلی و خارجی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تئاتر ملی بریتانیا یکی باشکوه‌ترین مکان‌های هنری با بیش از 2000 نفر جمعیت در شهر لندن (در سال 1976)است که از این روش برای اجرای بخشی از سقف آن استفاده شده است. همچنین در ایران نیز می‌توان از بزرگ‌ترین و زیباترین پروژه انجام‌شده با قالب‌های وافل، ساختمان کتابخانه ملی ایران را نام برد. باتوجه‌به کیفیت بالا در اجرا، سقفی بسیار زیبا و نمایان خلق شده است.
این نوع سیستم دارای سطحی ساده در بالا و شبکه‌ای در پایین است که مانند شیرینی وافل دیده می‌شود، به‌منظور وزن سقف بر روی سازه که به‌عنوان بار مرده در ساختمان‌هاست از این نوع سقف برای کاهش بار مرده بر روی سازه استفاده می‌شود.کاربرد دیگر سقف‌های وافل کاهش ستون‌هاست که در بیشتر مراکز تجاری، نمایشگاه‌ها، فرودگاه‌ها و بیمارستان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مزایای استفاده از قالب وافل
مزایای کارکردن با قالب های یک طرفه از نظر نوع استفاده سازه‌ای، با سیستم سقف تیرچه بلوک شباهت زیادی دارد. اما تفاوت‌های کیفیتی زیادی هم با یکدیگر دارند که باعث برتری و تمایز روش استفاده از قالب‌ها شده است. در ادامه چند نمونه از این تفاوت‌ها را معرفی می‌کنیم. موارد زير از مزيت هاي روش نوين و معايب روش سنتي به شمار می رود:
1_کاهش خطر حین اجرا در روش جدید برخلاف روش استفاده از تیرچه بلوک که با نداشتن استقامت بلوک‌ها و یا پلی‌استایرن‌ها باعث افزایش خطرات احتمالی می شده است.
2_نمایان بودن اشکالات در زمان اجرا که این اشکالات در روش تیرچه بلوک به دلیل ویبره نشدن بتن تیرچه‌ها با وجود بلوک و پلی استرن‌ها، پنهان می‌مانند.
3_عدم استفاده از جوشکاری خاموت تیرچه با سنجاق که از دور خارج شده است، در روش جدید.
4_ نبود پیوستگی موردنیاز بتن پاشنه تیرچه و بتن سقف در روش قدیمی که در این مدل جدید این عیب برطرف شده است.
5_ وجود کیفیت مناسب در محیط های کارگاهی در استفاده از قالب ها
6_در روش تیرچه بلوک کاهش مقاومت به خاطر نداشتن دانه بندی درست را داشته ایم که این مدل مشکل را برطرف کرده است.
7_وجود ضریب انبساطی یکسان با قالب برخلاف فوندوله پایین تیرچه با بتن
8_نداشتن مشکل شکسته شدن فونوله که به‌خاطر چیدمان اشتباه تیرچه‌ها و ثابت کردن آنها به وجود می‌آمد.
9- رفع مشکل نبود پوشش مناسب و نداشتن کاور بتنی بر میل‌گردهای سر تیرچه
مزایای قالب وافل قفل‌دار
این مدل را می توان به‌عنوان پیشرفته ترین و بهترین انواع این محصول جهت اجرای سقف های اکسپوز (نمایان) به شمار آورد.
همچنین وجود ابزاری شبیه آچار در میان قالب ها که از آنها به‌عنوان ابزاری برای بیرون کشیدن قالب ها از زیر سقف پس از بتن ریزی می توان استفاده کرد، نوعی مزیت به حساب میاید. در ادامه به موارد بیشتری از مزیت های این مدل اشاره خواهیم کرد.
1_سهولت اجرایی و یک راستاسازی اتوماتیک قالب ها.
2_وجود سوراخ هایی در لبه‌های قالب و دیوار سبب راحتی کار در بیرون کشیدن بدون آسیب دیدن قالب از زیر سقف می‌شود.
3_این روش باعث پیوستگی و یکپارچگی قالب ها شده که باعث افزایش ایمنی سلامت جانی کارگران در زمان اجرای سقف می‌گردد.
4_جلوگیری از افتادن و سقوط و یا بلند شدن قالب‌ها در زمانی که شرایط جوی مناسبی وجود ندارد.
5_افزایش استحکام و کاهش احتمال خطر فروریختن قالب در زمان بتن‌ریزی و یا عبور کارگران از رو آنها به دلیل فرم کاسه‌ای و U شکل با انحنای کم در سطح بالایی قالب‌ها.
6_وجود لبه بیرون‌زده از قالب در لبهٔ رویی به قطر 3 میلی‌متر و عرض یک سانتی متری باعث تشکیل نمای زیباتر در زیر سقف شده است.
7_اتصال قالب‌ها توسط قفل‌های مخصوص باعث جلوگیری از ریختن بتن‌ها از میان قالب ها در حین بتن ریزی و همچنین ایجاد نمای زیبا و یکپارچه گردیده.
8_برخلاف بقیه قالب های معرفی شده که ضخامت لبهٔ دور 2 الی 3 سانتی دارند این مدل دارای ضخامت 5 سانتی‌متری بوده که این امر باعث شده امکان ترکیب‌شدن با قالب فلزی هم بوجود آید. همچنین این موضوع باعث افزایش مقاومت در برابر بیرون کشیدن قالب به وسیله دیلم شده است.
قابل‌ذکر است که این روش امکان ترکیب و استفاده آن با ورقه‌های فلزی، تخته چوب‌های روسی، تخته پلی وود و یا هر نوع ابزارآلات دیگر فراهم آورده که هزینهٔ اضافی را دربر نخواهد داشت.
معایب استفاده از قالب وافل
1_ هزینه زیاد جهت قالب بندی و آماده‌سازی
2_ باعث افزایش ارتفاع در نظر گرفته شده برای هر طبقه می شود در نتیجه باعث کاهش تعداد طبقات می شود.
3_ باتوجه‌به استفاده از متریال مرغوب و مناسب برای اتصال قالب ها، متقابلاً باعث افزایش هزینه های پروژه می شود.
4_ به دلیل نوین بودن تکنولوژی با کمبود نیروی تیم اجرایی زبده و متخصص همچنین تیم‌های نظارتی با تجربه مواجه می شویم که این امر باز هم باعث افزایش هزینه می شود.
5_باتوجه به عملکرد و بازده موردنظر، برای سطوح و سقف های شیب دار مناسب نمی باشد.
6_به دلیل وزن سبک آن نمی توان از این مدل در مناطق بادخیز و شرایط جوی خاص استفاده کرد.
7_استفاده از این قالب‌ها در اجرای سقف، هزینه اضافی مانند کناف یا سقف کاذب را برای پروژه در پی خواهی داشت.
8_ در صورت استفاده نکردن از کناف، به دلیل خالی بودن فضای زیر وافل ها باعث آکوستیک صدا می‌شود.
9_در صورت عدم نگهداری و مواظبت مناسب از ابزارآلات و تأسیسات بین دال ها، با خرابی و آسیب دال ها مواجه می‌شویم.
10_با توجه به اینکه برای سقف های شیب‌دار مناسب نیستند در صورتی که بخواهیم در چنین مکان هایی از این نمونه استفاده کنیم در ابتدا باید آنجا را مسطح کنیم که این کار باعث افزایش هزینه و اتلاف وقت و انرژی و همچنین نیاز به مواد اولیه (خاک) می‌شود.
11_باتوجه به اینکه پروژه اجرای سقف با این قالب ها، جزو دسته آهن آلات می باشد و همان‌طور که می‌دانیم قیمت آهن بر اساس سیاست های دنیا تغییر کرده و در نوسان می باشد این نوسانات ممکن است باعث بوجود مشکلاتی در هزینه پروژه شود.
ابعاد قالب وافل
زمانی که شناخت خوبی از قالب‌های وافل از نظر انواع و ابعاد مختلفشان وجود داشته باشد، به دلیل اینکه در اجرای دهانه و وزن سقف تأثیر بسزایی دارند در نتیجه انتخاب مناسب تر و به‌صرفه تری هم بوجود میاید. در ادامه ابعاد انواع قالب ها را بررسی می کنیم.
ابعاد قالب وافل یک‌طرفه
قالب وافل یک طرفه معمولاً فاصله آکس به آکس 60 تا 70 سانتی‌متر را تأمین می‌کند و با عمق 25 تا 30 سانتی‌متر با طول متغیر در دسترس است همچنین طول متغیر و عرض تیرچه‌ها بین 12 تا 14 سانتی‌متر متغیر است. این نوع قالب دارای بدنه 50 سانتی متری، فیلرهای 10 سانتی متری و درپوش‌های 15 سانتی متری است که به‌وسیله پیچ‌ومهره به همدیگر متصل می‌گردند تا به اندازه دلخواه برسند. ضمن اینکه به عنوان سبک دکوراتیو سقف در لابی‌هاپارکینگ‌ها، کوریدور ها و… استفاده می شوند.
ابعاد قالب وافل دوطرفه
جنس این نوع قالب از جنس پلی‌پروپیلن با وزن کم می‌باشند که تقریباً به شکل نیمه مکعب طراحی می‌شوند. گاهاً بر روی آنها سوراخ‌هایی برای اتصال و چفت‌وبست شدن با همدیگر، تعبیه شده است. دارای حمل و نقل آسان به دلیل ابعاد و وزن مناسبشان هستند و همچنین برای دهانه های عریض بسیار مناسب می‌باشند. معمولاً در ابعاد مختلف از 60*60 تا 90*90 قابل‌ارائه می‌باشند. عمق این نوع قالب‌ها نیز 18 و 25 و 28 و 33 و 35 و 40 سانتی‌متر می‌باشد.
ابعاد 60*60 به ارتفاع 18-25-30 و ابعاد 80*80 به ارتفاع 25 و همچنین 90*90 به ارتفاع 33 و 40 برای دهانه‌های 8 تا 16 متر بسیار مناسب هستند. توجه شود که باتوجه‌به نظر کارشناس سازه نوع و ابعاد مناسب پروژه، انتخاب می‌شود.
ابعاد قالب وافل قفل‌دار
در حال حاضر این مدل در ابعاد 80*80*28 ، 60*60*25 و 60*60*18 موجود می‌باشد که حدود 70 درصد از استفادهٔ بازار از قالب های قفل‌دار با ابعاد 80*80*28 می‌باشد اما در آینده سایر انواع قالب‌های قفل‌دار نیز عرضه خواهد شد. سقف‌های وافل با مزیت‌های بسیار زیادشان به دلیل استفاده از بتن کمتر و کاهش شدید هزینه های مصرفی، به عنوان مناسب ترین گزینه ها برای استفاده در ساختمان‌سازی‌ها می باشند.
جهت خرید و تهیه انواع قالب وافل می توانید با ما تماس بگیرید.